جوان آنلاین: کتاب روحالله کمنظیرترین اثری است که در مورد جزئیات و ناگفتههای زندگی بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امامخمینی (ره) و به قلم هادی حکیمیان تألیف شدهاست. نویسنده کتاب «روحالله» با تأکید بر اینکه این کتاب متمرکز بر افق اندیشه امامخمینی (ره) نوشته شده و قرار است به سه سؤال اساسی نسل جوان و نوجوان امروز در مورد چرایی وقوع انقلاب، علت غربستیزی و همچنین دلایل ریشه و زمینه دینی داشتن انقلاب اسلامی پاسخ بدهد. حکیمیان همچنین از انتشار دو سند مهم در این کتاب خبر داد که تا کنون منتشر نشدهاند. امروز قرار است طی برگزاری مراسمی متن تقریظ رهبر انقلاب بر این اثر رونمایی گردد به همین بهانه با این نویسنده جوان به گفتوگو نشستیم.
هادی حکیمیان نویسنده کتاب «روح الله» در خصوص محتوای تقریظ رهبری بر این کتاب به «جوان» گفت: با این هنوز متن تقریظ ایشان را ندیدهام، اما بسیار خوشحالم که رهبری با وجود همه مشغلهای که دارند، وقت گذاشتند و این اثر را مطالعه کردند و این موضوع یک دلگرمی و امید برای ادامه راه است و مجدد خوشحال خواهم شد که مخاطبان به خصوص جوانان هم این کتاب را بخوانند و برایشان مفید باشد. رهبر انقلاب آنقدر افق دیدشان وسیع است که دورترین سربازهایشان را هم میبینند و مورد لطف خود قرار میدهند. این موضوع خیلی دلگرمکننده است و آدم امیدوار میشود که کارش دیده میشود.
اثری پژوهشی برای پاسخ به شبهات
نویسنده کتاب «روحالله» در خصوص شیوه نگارش متن این اثر تأکید کرد: تألیف این کتاب یک کار پژوهشی است؛ در واقع سعی کردم که محتوای کتاب داستانوار باشد؛ یعنی این کتاب صرفاً یک کار پژوهشی و دانشگاهی صرف نیست، زیرا تمایل داشتم مخاطبان بیشتری، کتاب را بخوانند. البته کتاب «روحالله» میخواهد به سه سؤال اساسی پاسخ بدهد؛ اول اینکه اساساً چه لزومی داشت در سال ۵۷ در ایران انقلاب بشود. در سالهای اخیر هم دیدیم که با جریان تحریف انقلاب و حتی تحریف شخصیت امام روبهرو هستیم. این سؤال برای جوان امروزی پیش آمده که اصلاً چرا انقلاب شد و چه لزومی داشت در ایران انقلاب بشود؟
وی ادامه داد: سؤال بعدی این است که حالا این انقلاب چرا باید سابقه و زمینه مذهبی داشته باشد؟ چون جریانات دیگری هم داشتیم که مدعی بودند، مثلاً جریانهای لیبرال، ملیگراها و حتی جریان چپ آن زمان که خیلی قوی بود. هنوز جهان دو قطبی بود و اتحاد جماهیر شوروی وجود داشت و مارکسیستها و کمونیستها هم مدعی بودند، بنابراین سؤال دوم این است که چرا این انقلاب باید مذهبی باشد؟ سؤال سوم هم این است که این انقلاب چرا از ابتدا یکی از مهمترین مؤلفههایش غربستیزی و امریکاستیزی بود. اینکه چرا این بعد غربستیزی و امریکاستیزی تا به امروز هم باید همچنان حفظ و نگهداری شوند؟ این سه سؤال را من میخواستم پاسخ بدهم.
نویسنده «روحالله» با بیان اینکه سعی کردم کتاب یک نثر روان داشته باشد، افزود: محوریت کتاب داستانگونه است و تا آنجایی که میتوانستم کار را به سمت فضای رمان نزدیک کردم که بتواند مخاطبان عام را هم جذب کند. نظرم این بوده که نسل جوان به خصوص کسانی که بعد از رحلت امامخمینی (ره) متولد شدند و امامت و رهبری ایشان را درک نکردند، بتوانند با مطالعه این کتاب اطلاعات مفیدی به دست آورند.
دو سند منتشر نشده
نویسنده «روحالله» در ادامه با اشاره به اینکه در این کتاب دو سند مهم وجود دارد که تاکنون منتشر نشده است، خاطر نشان کرد: یکی از این اسناد مربوط به انتخابات دوره هفدهم است که در زمان دکتر مصدق در سال ۳۲ برگزار میشود. در این سند، نامهای هست که امامخمینی به سید علی محمد وزیری، یکی از روحانیون یزد مینویسند و از او میخواهند که در انتخابات شرکت و مردم را تشویق کند که به شیخ مهدی حائری، فرزند آشیخ عبدالکریم حائری، رأی بدهند. این سند برای اولینبار در این کتاب منتشر شد و اهمیت زیادی دارد، چون نشان میدهد که امام از سالها قبل از انقلاب به انتخابات و رأی و آرای عمومی اعتقاد داشتهاند؛ یعنی صرفاً این نبوده که امام وقتی رهبر شدند، مردم را به شرکت در انتخابات تشویق کنند.
وی افزود: سند دیگر نیز مربوط به سال ۱۳۲۷ است. در این سال، وقتی که رژیم اشغالگر قدس اعلام موجودیت میکند، روحانیت قم و تهران درصدد برمیآیند که عکسالعملی نشان دهند؛ جلسهای تشکیل میدهند و قرار میشود متنی تهیه شود و به تشکیل دولت اسرائیل اعتراض کنند. ظاهراً جمعی که در جلسه بودند، چند متن مینویسند و در جلسه بعدی نوشتهها را میخوانند. در نهایت، متنی که امامخمینی نوشتهبودند در اعتراض به تشکیل دولت اسرائیل انتخاب میشود. این نامه، نامهی اعتراضی خطاب به پاپ است. متن نامه برای امام خمینی است، اما به اسم و امضای مرحوم آیتالله سید محمد بهبهانی ارسال میشود، زیرا ایشان آن زمان معروفترین و مسنترین مجتهد تهران بودند. این نامه نیز برای اولینبار در این کتاب آمدهاست.
حکیمیان با اشاره به اینکه برای کتاب «روحالله» سه سال فیشبرداری و کارهای پژوهشی انجام داده بودم، بیان کرد: این کتاب داستانواره است و شخصیت اصلی آن امامخمینی (ره) است که شخصیتی واقعی است و من به خودم اجازه ندادم که در مورد امام تخیل کنم یعنی هر چه در این کتاب وجود دارد کاملاً مستند و بر اساس حوادث واقعی تاریخی است، حتی تاریخهای ذکر شده در کتاب نیز کاملاً دقیق است و آنجاهایی که نقل قولهایی از امام وجود دارد کاملاً منطبق بر سخنرانیهای ایشان است.
فقیه، خطیب، شاعر، حکیم و عارف
نویسنده کتاب «روح الله» منابع استفاده شده برای تألیف این کتاب اظهار داشت: به تعداد زیادی از نشریات و مراکز اسنادی مراجعه داشتم. از نشریات محلی تا نشریات سراسری، همچنین به کتابهای خاطرات انواع و اقسام شخصیتها نیز مراجعه کردم. چون نمیخواستم نگاه تکبعدی به قضیه داشتهباشم، یکی از نکات مهم در این کتاب، جریان شکلگیری انقلاب اسلامی بودهاست. به نظر من، انقلاب مهمترین میراث امامخمینی است. در این کتاب به زندگی شخصی امام کمتر پرداختم و بیشتر به اندیشه امام توجه کردم. من اسناد، نشریات و کتابهای خاطرات زیادی را بررسی کردم، اما آن چیزی که برایم خیلی مهم بود، صحیفه امام بود، چون نقلقولهایی که از امام میشود، باید عیناً عین کلام امام نقل شود. در کتاب، هیچ دخل و تصرفی در گفتههای امام نداشتم و تمام آنها عیناً همان گفتههای امام است.
وی افزود: همچنین کتاب «کشف اسرار» امام که در سال ۲۳ چاپ شده (دوران اشغال ایران توسط نیروهای متفقین) نشان میدهد که افق اندیشه امام چقدر باز بودهاست. در آن زمان، ما فقیه و مجتهد و عالم در حوزه علمیه قم کم نداشتیم و حتی در حوزه علمیه نجف هم افرادی وجود داشتند که از امام مطرحتر بودند. امام آن زمان یک مدرس حوزه علمیه بودند و هنوز به عنوان مرجع تقلید مطرح نشدهبودند، اما این افق باز اندیشه امام نشان میدهد که ایشان از زمانه و دوران خودش جلوتر بودهاند.
حکیمیان در خصوص لزوم شناخت شخصیت امام (ره) تأکید کرد: شناخت شخصیت امام و بازخوانی اندیشههای ایشان نهتنها برای مدیران و مسئولان و فعالان سیاسی و مذهبی بلکه برای آحاد مردم نیز مؤثر است. بدون شک همه ما که در ایران زندگی میکنیم، در اتمسفری هستیم که به شدت متأثر از شخصیت و اندیشههای امامخمینی (ره) است؛ یعنی جامعه ما جامعهای است که ایشان آن را بنا کردهاست، در حقیقت ایشان بودند که پایهگذار حکومت دینی جمهوری اسلامی و تئوریسین نظریه ولایتفقیه بودند. ایشان فقیه، خطیب، مدرس، شاعر، فیلسوف، حکیم، عارف و سیاستمدار بودند و مهمترین و جذابترین بعد شخصیتی ایشان بعد عرفانی ایشان بودهاست. این بعد آنقدر قوی است که بر دیگر ابعاد شخصیتی ایشان سایه میاندازد و حتی انقلاب اسلامی یا دفاعمقدس هم متأثر از شخصیت و اندیشههای عرفانی امام (ره) است.